Loskomen van een verslaving lijkt een zwaar en eenzaam gevecht. Of het nu gaat om alcohol, drugs, gamen, gokken, medicijnen of ander gedrag – het kan voelen alsof je gevangen zit in een patroon zonder uitweg. Maar je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn verschillende vormen van hulp bij verslaving, elk met hun eigen aanpak. In deze blog nemen we je mee langs de belangrijkste mogelijkheden.
1. Erkenning is de eerste stap
Het begint allemaal met erkennen dat er een probleem is. Dat is geen teken van zwakte, maar juist een daad van moed. Hulp vragen is niet opgeven – het is opstaan.
2. Gesprekken met je huisarts
De huisarts is vaak het eerste aanspreekpunt. Die kan je ondersteunen, je doorverwijzen naar gespecialiseerde zorg of helpen bij het opstellen van een behandelplan. De huisarts kan ook beoordelen of er sprake is van bijkomende psychische klachten zoals depressie of angst, die vaak samengaan met verslaving.
3. Gespecialiseerde verslavingszorg
Er zijn in Nederland en België talloze instellingen die gespecialiseerd zijn in verslavingszorg, zoals:
- Jellinek
- Tactus Verslavingszorg
- VNN (Verslavingszorg Noord Nederland)
- De Hoop ggz
- Trubendorffer
- Project Mindset
Deze instellingen bieden verschillende vormen van behandeling:
- Ambulante hulp: Je blijft thuis wonen en hebt wekelijkse gesprekken of therapieën.
- Klinische opname: Bij ernstigere verslavingen kan een opname in een afkickkliniek nodig zijn.
- Dagbehandeling: Een intensieve vorm van behandeling zonder opname, meestal overdag.
4. Therapieën en behandelvormen
Verslavingszorg is maatwerk. Afhankelijk van de persoon en het soort verslaving worden verschillende therapieën ingezet, bijvoorbeeld:
- Cognitieve gedragstherapie (CGT): Helpt om negatieve denkpatronen en gewoonten te doorbreken.
- Motiverende gespreksvoering: Ondersteunt mensen in het vinden van hun eigen motivatie om te veranderen.
- Groepstherapie: Delen met lotgenoten geeft herkenning, steun en perspectief.
- Traumatherapie: Veel verslavingen zijn gelinkt aan onverwerkt trauma.
5. Zelfhulpgroepen
Zelfhulpgroepen zijn vaak een laagdrempelige en krachtige manier van ondersteuning. Bekende voorbeelden:
- AA (Anonieme Alcoholisten)
- NA (Narcotics Anonymous)
- GGA (Gamblers Anonymous)
- SMART Recovery (voor mensen die liever een niet-religieus kader willen)
Deze groepen draaien op ervaringsdeskundigheid: mensen die zelf verslaafd zijn (geweest) en elkaar helpen met herstel. De groepsdynamiek kan veel kracht en verbinding bieden.
6. Online hulp
Voor wie liever (eerst) anoniem hulp zoekt of de drempel om hulp te zoeken hoog vindt, is er ook online hulp:
- Online therapieën en modules (bijv. via Minddistrict of Jellinek Online)
- Chats met professionals
- Forums of online zelfhulpgroepen
Dit kan een goede eerste stap zijn, of een aanvulling op andere vormen van hulp.
7. Hulp voor naasten
Verslaving treft niet alleen degene die verslaafd is. Familie, vrienden of partners lijden vaak mee. Ook voor hen is er hulp beschikbaar:
- Al-Anon (voor naasten van verslaafden)
- Familietherapie
- Begeleiding via de verslavingszorginstelling
- Informatie en steun via platforms zoals Verslavingskunde Nederland
Herstel is een proces
Hulp bij verslaving is een proces van vallen, opstaan, reflecteren en groeien. Terugval kan onderdeel zijn van dat proces – het betekent niet dat iemand heeft gefaald, maar dat er iets nieuws geleerd moet worden. Steun, begrip en volhouden maken echt verschil.
Conclusie:
Iedereen verdient een leven in vrijheid, zonder verslaving. Of je nu zoekt voor jezelf of voor een ander: hulp is mogelijk en herstel is haalbaar. Zet vandaag die eerste stap – het is nooit te laat om opnieuw te beginnen.